Janmiekeshoeve
Niet iedereen heeft een achtertuin van 35ha. John en Angelique Heesakkers van de Janmiekeshoeve in Mariahout wel. John kent de plek waar hij is geboren en opgegroeid als zijn broekzak. Van jongs af aan draait hij mee op de melkveehouderij en sinds 2011 heeft hij bewust de keuze gemaakt om enkel biologisch te gaan werken.
Bovendien bracht zijn biologische keuze hem in een totaal ander netwerk. Zo kwam hij ook in contact met de filosofie en boeken van Mark Shepard die zijn desolate landbouwgebied had omgevormd tot een biodivers agroforestry-systeem. En toen kwam alles opeens samen.
“Als zuivelboer ben je maar een heel kleine speler en werk je voor 80% voor het buitenland. Je bent zo afhankelijk van hun prijsvorming en dat maakt je als boer gewoon heel kwetsbaar. Toen ik biologisch was geworden, ben ik meer voor een binnenlandse markt gaan produceren. Zowel de prijs als de waardering zijn anders en dat geeft wel vertrouwen voor de toekomst.”
Toen hij in 2019 de kans kreeg om een perceel van 7 ha aan te kopen, stelde John aan de provincie voor om een agroforestry-systeem te starten. Daarvoor had hij in de eerste plaats een sterk plan nodig. Dit werd een samenwerking met Bosgroep Zuid Nederland, die met hun kennis over biodiversiteit en inheemse natuur de GOB aanvraag verzorgde en Bureau 5voor1 die de financiële onderbouwing verzorgde. Sjef en Wilma van Fruitzforlife kwamen in beeld voor het ontwerp en de productieve soorten. In co-creatie met John zorgden zij voor het concrete ontwerp, beplantingsplan, de planten- en materiaallevering en aanleg. Dat “aan elkaar rijgen van de eindjes die er al lagen” is exact wat zij graag doen en hen ook het meeste energie geeft. Het plan werd 17ha en startte in 2020 met de aanplant. In dit geval viel de keuze vooral op de aanplant van walnoten, hazelaars, perziken, nashiperen, olijfwilgen en honingbessen.
Klimaatbestendige soorten
Ook het onderzoek naar klimaatbestendige en klimaatrobuuste soorten (zoals bv. walnoten) maakt onderdeel uit van de samenwerking tussen Sjef en Wilma en de Janmiekeshoeve. Zo bekijken ze welke soorten via veredeling of selectie een toekomst hebben in een Nederlands klimaat.
Er blijven weliswaar een heleboel variabelen die John qua vermarkting nog concreet gaat moeten uitwerken. Als hij erin slaagt om het potentieel van het volledige pakket (lokale afzetmarkt, zelfpluk, rondleidingen, kwekerij,…) te verzilveren, dan heeft hij een heel gediversifieerd verdienmodel dat weerbaar is tegen externe factoren.
Gezocht: assistant farm manager
Naast de kennis over nieuwe rassen, is er ook een steile leercurve als mens. Naast het werken met de dieren en machines, komt de nadruk nu ook meer te liggen op de sociale rol die je als boer kan spelen in de huidige maatschappij. John heeft alvast de keuze gemaakt om zijn bedrijf meer open te stellen en toegankelijk te maken. Zo ontdekken mensen wat er zich “achter de staldeuren” afspeelt en dat werkt aanstekelijk. Resultaat is dat er nu een heleboel bezoeken plaats vinden op de Janmiekeshoeve. Ook dat genereert extra inkomsten.
Tenslotte kan elke teelt of de verwerking hiervan ook een specialiteit op zich zijn. John staat er voor open om samen te gaan werken met gelijkgezinden om een moderne versie te creëren van een gemengd bedrijf. Waar sinds 1781 de generaties voor hem honderden jaren hebben gewerkt met een variatie van teelten en dieren, zoekt hij daar nu een divers systeem van te construeren geïnspireerd door Joel Sallatin. Dankzij een slim ontwerp kan dit een veerkrachtig en hoogproductief organisch geheel gaan vormen. Als rechterhand zoekt hij hier in de toekomst nog een Assistant Farm Manager, ofwel iemand met “de juiste capaciteiten om de boel te coördineren”.
